Hilde Van Canneyt: Hallo Karin, hoe zou je jezelf voorstellen als kunstenaar?
Karin Borghouts (°1959): Na mijn studies schilderkunst ben ik lang werkzaam geweest als grafisch vormgever. Ondertussen ben ik blijven schilderen en heb ik sculpturen en video’s gemaakt. Ik ben pas vrij laat in mijn leven tot de fotografie gekomen. Dat maakt dat ik met een nogal beladen achtergrond aan het medium fotografie begonnen ben.
Wat bedoel je met beladen?
KB: Mijn achtergrond heeft een grote invloed op hoe mijn foto’s er uit zien. Ik zie de fotografie als een beeldend onderzoek, als een spel met tijd en ruimte.
Wanneer heb je de keuze gemaakt om voluit voor een artistieke loopbaan te gaan ?
KB: Nog maar pas eigenlijk. Ik moest daarvoor kiezen uit een innerlijke noodzaak, al is dat zeker niet evident. De vragen die ik mij stel over het leven en de kunst kan ik enkel op een beeldende manier onderzoeken. Ze zitten op een eigen manier vervat in mijn beelden.
Als iemand je vraagt wat voor foto’s je maakt, wat antwoord je daarop?
KB: Ik maak meestal foto’s van architecturale omgevingen die daarom niet altijd architectuur te noemen zijn. Ik heb bijvoorbeeld veel in musea, dierentuinen en pretparken gewerkt, maar ook op straat en in interieurs. Ik zocht daarbij vooral dié plaatsen op waar je normaal aan voorbij loopt. Ik fotografeer zelden mensen.
Is dat bewust of onbewust?
KB: Ik heb daar eigenlijk nooit over nagedacht. Toen ik schilderde, schilderde ik ook geen mensen. Al vinden sommigen het wel vreemd dat ik nooit mensen fotografeer. Het is echter geen principe, ik word gewoon meer geboeid door plaatsen.
Mijn foto’s gaan over een soort afwezigheid. Niet alleen een afwezigheid van mensen, maar ook een afwezigheid die moeilijk te benoemen is: iets wezenlijks dat niet af te beelden is. De foto toont enkel het decor. De actie is eigenlijk iets dat voor of na de opname gebeurt. Tussenin is er een ogenschijnlijke tijdloosheid. Mijn foto’s duren lang, het is geen momentopname.
Mijn foto's roepen ook volgende vragen op: Wat kan ik tonen in een foto? Kan een foto kunst zijn of lijkt het daar alleen maar op? Kan een stilstaand beeld iets zeggen over het leven? Het gaat, denk ik, ook over een soort onmacht. De afgebeelde omgevingen tonen een menselijke onvolmaaktheid.
Deze witte kamer is een van de eerste foto’s die ik genomen heb met mijn technische camera. Deze camera is een groot formaat analoog toestel.
Je ziet de kamer, er is iets geweest, maar nu is ze niet meer in gebruik. Wat ik in dit beeld belangrijk vind, is de leegte die door de twee lege kaders nog eens benadrukt wordt.
Het kader binnen het kader is iets dat wel vaker terugkeert in mijn beelden. Het roept de vraag op: Wat kan ik nog fotograferen? Kan ik wel nog iets tonen? Alles is immers al getoond.
Dit is een beeld uit 2003. Vaak zijn mijn onderwerpen plaatsen waar je eigenlijk aan voorbij zou lopen, maar door ze in een strak kader te plaatsen, gaan ze iets anders betekenen. Ik probeer met de foto een transformatie te creëren, zodanig dat het beeld meerdere betekenissen, meer lagen krijgt. Zo laat het beeld ook meer interpretaties toe. Het zwarte venster is ook weer een kader binnen een kader.
Het gaat over de fotografie zelf, over het zich spiegelen in de wereld rondom en tegelijkertijd over het duistere, het mysterie, het onvatbare. De dag en de nacht zit bijna letterlijk in deze foto. Het is belangrijk dat je de foto op een groot formaat ziet. De foto is gekaderd in een plexi dat een spiegelend oppervlak heeft. De toeschouwer ziet zichzelf erin, en hij kan er mij ook in zien. Op een klein formaat is dat niet te zien.
Deze foto komt uit een reeks die ik achteraf Rooilijn heb genoemd.
Vanwaar de titel Rooilijn?
KB: Dat is een term uit de stedenbouwkunde. Volgens de wet mag je niet voorbij de rooilijn bouwen. Mijn werk heeft vaak te maken met controle en afbakening. De rooilijn is de scheiding tussen het publieke en het private gedeelte, tussen binnen en buiten. Deze foto toont een ruimte, die je, op de foto althans, een vrij opgesloten gevoel kan geven. Als toeschouwer kun je als het ware niet uit de foto stappen, er zijn geen uitwegen. Ook de mensen die in dat huis wonen, lijken er niet uit te kunnen. Hierdoor krijgt het beeld een bepaalde psychologische geladenheid.
Dit is één van de eerste foto’s die ik gemaakt heb in een dierentuin. Je ziet dat de rotsen fake zijn. Ik kies mijn plaatsen dan ook heel intuïtief. Achteraf heb ik nog veel foto’s gemaakt in een artificiële natuuromgeving. Ik vond dat ik daarmee iets essentieels vertelde over de fotografie. Fotografie is eigenlijk maar een reproductie van iets dat zich in het leven bevond. Door ook nog eens artificiële, geconstrueerde dingen te fotograferen krijg je iets verdubbelends. Het zegt iets over de onmogelijkheid of de onmacht om iets echt af te beelden
Op de foto staat ook een trapje. Dat is een architecturaal element dat wel vaker voorkomt in mijn foto’s.
Als je een tijdje naar deze foto kijkt, zie je dat het een verblijfplaats is van een dier in de zoo. Het dier is zelf niet aanwezig. De foto gaat voor mij over de relatie tussen de fotografie en de schilderkunst. Er zit een verlangen naar de schilderkunst in mijn foto’s, denk ik. Ik uit dat door beschilderde oppervlaktes te fotograferen. De muurschildering op deze foto is helemaal niet bedoeld als kunstwerk, maar misschien wordt het op de foto er wel een.
Hier zie je een landschap met rotsen, water en een geschilderde berg op de achtergrond. Het gaat opnieuw over de afwezigheid: de afwezigheid van de wilde natuur of het echte landschap. Dit is een namaaklandschap waarmee we genoegen nemen. Belangrijk vond ik ook de zwarte reflecterende waterspiegel vooraan. Dit soort installaties roepen bij mij de vraag op in hoeverre de gehele kunst niet steeds een reproductie is van vroegere dingen, steeds opnieuw, totdat er iets volledig hol en leeg ontstaat, dat van alle leven ontdaan is. Dit is bijna een landschap van de dood.
Op deze foto zie je stenen: echte stenen, een gebouw met een nieuwe gevel die herinnert aan een oude bouwstijl en een poort met geschilderde stenen. De foto of het gebouw op zich moet een illusie opwekken. We worden eigenlijk beetgenomen, we worden verondersteld te denken dat die poort uit echte stenen bestaat. Deze foto gaat dan ook over de fotografie zelf: een foto is eigenlijk maar een illusie van de werkelijkheid. We zijn er zo mee vertrouwd waardoor we denken dat het echt zo is, maar het is een constructie, een toverplaatje waardoor we ons laten beetnemen. De foto is genomen in een pretpark. Er zit ook humor in.
Op deze foto zie je een lege kooi. Voor mij is dat een sterk metafoor voor wat een foto eigenlijk is: een kijkkastje. Een kader rond iets wat er was. In het begin waren mijn foto’s met een heel neutraal licht getrokken waardoor ze er heel plat en grafisch uitzagen. Naar verloop van tijd ben ik meer op het licht beginnen letten. Ik kan echt wel getroffen worden door het licht. Het is natuurlijk een reuzencliché, maar fotograferen is schilderen met licht. (lacht)
Dit is een foto van lege toonkasten. Ik heb deze foto gemaakt nadat ik al heel wat foto’s gemaakt had in musea. Dit is een beeld dat veel andere beelden samenvat. Ik vind het zelf enorm intrigerend. Het gaat over de afwezigheid van het getoonde. Het heeft iets met het verleden te maken, want het getoonde is weg. Ik heb met deze reeks foto’s de fotografie op de proef willen stellen: Ik heb ze onderzocht en ze ook bijna ontkend. Ik heb tijdloze beelden willen maken, autonome beelden, wat een verschrikkelijk moeilijke evenwichtsoefening was, want fotografie is zo concreet en heeft altijd een context. Fotografie heeft veel te maken met herinnering en herkenning. Het is eigenlijk een prachtig medium om het verleden vast te houden. at Eerst heb ik dat willen ontkennen maar nu begin ik dat ten volle te ontdekken. Ik denk dat ik nu een échte fotograaf aan het worden ben.
De tiende foto die ik hier wou tonen, bestaat nog niet en kan ik hier dus niet tonen. Alles is nog open. Ik ben zelf benieuwd hoe het verder gaat.
Slotnote
Ik denk dat mijn foto's een verlangen om kunst te zijn uitdragen. De dingen op mijn foto’s zien er soms uit als schilderijen of als kunstinstallaties. Ik ben er nog niet aan uit of een foto wel een kunstwerk kan zijn. Maar in mijn foto’s zit wel dat verlangen.
Praktisch
Zicht is een maandelijkse e-nieuwsbrief die ik rondstuur met een foto waarover ik tevreden ben. Ik schrijf daar een paar zinnen bij en zoek beelden die er op een associatieve manier een verband mee aangaan. Kunstwerken bijvoorbeeld, maar ook stripverhalen of filmbeelden die iets met de foto te maken hebben. In Zicht staat ook een overzicht van mijn tentoonstellingen en publicaties.
Wat is Ansicht?
Ansicht is een blog waarop ik elke dag een postkaart post. Waarom? Het is een onderzoek naar clichés en stereotypen in de fotografie. Het verwondert mij hoe toeristische plaatsen altijd op dezelfde manier worden weergegeven. Het heeft te maken met de herkenning en herinnering van beelden die ons zekerheid geven. Dat onderzoek ik door postkaarten van vroeger en nu met elkaar te vergelijken. Ik kies ook altijd voor postkaarten van plaatsen, omdat ik mij daarbij betrokken voel. Nu staat er een reeks postkaarten van Japanse tuinen op. Het lijken wel schilderijen, erg mooi. De reeks heeft te maken met mijn fototentoonstelling ‘View in a Japanese garden“ in croxhapox. Dat zijn foto’s die ik in opdracht in Japan gemaakt heb. Ik heb er speciaal voor deze expo ook een nieuw boekje over gemaakt. Met die foto’s wou ik iets anders tonen dan de clichés die we over Japan in ons hoofd hebben. En tegelijkertijd ontsnap je daar niet aan. Door enkel de decors te tonen, hoop ik een andere realiteit te tonen dan diegene die we gewoon zijn te zien op foto’s.
Zicht is een maandelijkse e-nieuwsbrief die ik rondstuur met een foto waarover ik tevreden ben. Ik schrijf daar een paar zinnen bij en zoek beelden die er op een associatieve manier een verband mee aangaan. Kunstwerken bijvoorbeeld, maar ook stripverhalen of filmbeelden die iets met de foto te maken hebben. In Zicht staat ook een overzicht van mijn tentoonstellingen en publicaties.
Wat is Ansicht?
Ansicht is een blog waarop ik elke dag een postkaart post. Waarom? Het is een onderzoek naar clichés en stereotypen in de fotografie. Het verwondert mij hoe toeristische plaatsen altijd op dezelfde manier worden weergegeven. Het heeft te maken met de herkenning en herinnering van beelden die ons zekerheid geven. Dat onderzoek ik door postkaarten van vroeger en nu met elkaar te vergelijken. Ik kies ook altijd voor postkaarten van plaatsen, omdat ik mij daarbij betrokken voel. Nu staat er een reeks postkaarten van Japanse tuinen op. Het lijken wel schilderijen, erg mooi. De reeks heeft te maken met mijn fototentoonstelling ‘View in a Japanese garden“ in croxhapox. Dat zijn foto’s die ik in opdracht in Japan gemaakt heb. Ik heb er speciaal voor deze expo ook een nieuw boekje over gemaakt. Met die foto’s wou ik iets anders tonen dan de clichés die we over Japan in ons hoofd hebben. En tegelijkertijd ontsnap je daar niet aan. Door enkel de decors te tonen, hoop ik een andere realiteit te tonen dan diegene die we gewoon zijn te zien op foto’s.
Dank je voor je beeld en tekst Karin!
Hilde van Canneyt,Copyright 2009. Met dank aan croxhapox.
http://www.karinborghouts.be/
ZICHT:
http://karinborghouts.wordpress.com/
ANSICHT:
http://karinborghouts.blogspot.com/
Karin Borghouts stelt tentoon:
Croxhapox, Lucas Munichstraat 76-82, Gent
29 november – 20 december 2009
opening 28 november 18 uur
open do-zon 14-18 uur
Er is tegelijkertijd ook werk te zien van Yoshimasa Matsumoto, Jerry Galle en het TVF art archive.
http://www.croxhapox.org/
Bibliotheek voor Kunstwetenschappen, Universiteit Gent (de Boekentoren)
2 oktober – 27 november 2009
open werkdagen 9-12 en 13-17 u
Er is een ontmoeting op vrijdag 27 november 15-17 uur met
Benn Deceuninck, bibliothecaris en fotograaf
Kristel Wautier, conservator Museum van de Geschiedenis van de Wetenschappen
Karin Borghouts, fotokunstenaar
http://www.kunstbib.ugent.be/
ELIMART
21 november 2009 – 28 maart 2010
Elim, psychotherapeutisch centrum
Jagersdreef 100
2950 Kapellen
zaterdag, zon- en feestdagen 14-17 uur
http://www.elim.be/
ZICHT:
http://karinborghouts.wordpress.com/
ANSICHT:
http://karinborghouts.blogspot.com/
Karin Borghouts stelt tentoon:
Croxhapox, Lucas Munichstraat 76-82, Gent
29 november – 20 december 2009
opening 28 november 18 uur
open do-zon 14-18 uur
Er is tegelijkertijd ook werk te zien van Yoshimasa Matsumoto, Jerry Galle en het TVF art archive.
http://www.croxhapox.org/
Bibliotheek voor Kunstwetenschappen, Universiteit Gent (de Boekentoren)
2 oktober – 27 november 2009
open werkdagen 9-12 en 13-17 u
Er is een ontmoeting op vrijdag 27 november 15-17 uur met
Benn Deceuninck, bibliothecaris en fotograaf
Kristel Wautier, conservator Museum van de Geschiedenis van de Wetenschappen
Karin Borghouts, fotokunstenaar
http://www.kunstbib.ugent.be/
ELIMART
21 november 2009 – 28 maart 2010
Elim, psychotherapeutisch centrum
Jagersdreef 100
2950 Kapellen
zaterdag, zon- en feestdagen 14-17 uur
http://www.elim.be/
